Het nieuwe besluit tot herziening van de erkenningsnormen waaraan ouderenvoorzieningen moeten voldoen, werd op 18 januari 2024 goedgekeurd door het Verenigd College en op 19 februari 2024 bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad. Het treedt op 1 september in werking, zodat de voorzieningen kunnen beschikken over een overgangsperiode om aan de nieuwe normen te voldoen.
Dit besluit is het resultaat van een lang overlegproces tussen de beroepsfederaties van de rusthuizen, verzekeringsinstellingen, vertegenwoordigers van de begunstigden, deskundigen en vertegenwoordigers van de vakorganisaties.
Het maakt deel uit van een meer algemene hervorming van de ouderensector, die werd ingezet met een herziening van de ordonnantie van 24 april 2008 betreffende de voorzieningen voor ouderen en die gepaard gaat met een verhoging van de omkadering van de bewoners op het vlak van reactiveringspersoneel en een herziening van de nadere regels voor de controle van voorzieningen met de nadruk op begeleiding.
Dit nieuwe besluit betekent een hervorming van de erkenningsnormen voor alle ouderenvoorzieningen, maar richt zich voornamelijk op het verbeteren van de levens- en zorgkwaliteit van ouderen in rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen. In dat opzicht heeft het besluit de volgende twee doelstellingen:
- De omvorming van de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen tot een echte leefomgeving voor ouderen ondersteunen: het doel is om over te stappen van een model van instellingen waar de zorg centraal staat, naar woonplaatsen waar ouderen centraal staan en waar langdurige zorg wordt aangeboden. Om die omvorming van de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen tot echte leefomgevingen te ondersteunen, trachten de nieuwe normen het welzijn van en de zorgkwaliteit voor ouderen te verbeteren door de voorzieningen zo te organiseren dat de participatie en keuzevrijheid van de ouderen bevorderd worden, hun capaciteiten worden benut en hun zelfredzaamheid en onafhankelijkheid worden gestimuleerd.
- De omvorming van de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen tot aantrekkelijke en zinvolle werkplekken voor de personeelsleden: de nieuwe normen hebben tot doel meer betekenis te geven en waarde te hechten aan het werk van de personeelsleden aan de hand van een onthaal- en welzijnsbeleid, meer in te zetten op hun opleiding en hen meer te betrekken bij beslissingen, meer overleg en samenhang met de ouderen te organiseren en de focus te leggen op relatiegerichte zorg.
De hervorming waarmee Iriscare van start ging, heeft dus als doel om bij de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen een cultuurverandering teweeg te brengen op het gebied van opvang, ondersteuning en zorg voor het welzijn van ouderen. Daartoe zal Iriscare geleidelijk aan een reeks hulpmiddelen ter beschikking stellen van de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen om ze te helpen de nieuwe erkenningsnormen toe te passen, zoals webinars en vergaderingen met presentaties van de nieuwe normen op maat van de verschillende personeelsleden (vanaf maart 2024) en een vademecum waarin meer in detail wordt uitgelegd hoe de normen moeten worden toegepast en hoe ze zullen worden gecontroleerd (beschikbaar in september 2024).
Iriscare heeft de hulp ingeroepen van de Koning Boudewijnstichting om het project “It takes a village” te ontwikkelen: een ondersteuningsmaatregel voor rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen om ze te begeleiden bij de cultuurverandering in hun voorzieningen naar aanleiding van de nieuwe normen. Rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen kunnen zich inschrijven op het platform “It takes a village” om toegang te krijgen tot coachingsessies, opleidingen, intervisies, hulpmiddelen en uitwisselingen van goede praktijken die worden aangeboden door hulporganisaties over verschillende thema’s, afhankelijk van hun behoeften en wensen. Dat programma wordt financieel ondersteund door Iriscare en is bijgevolg gratis voor de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen. Het onlineplatform zal vanaf 1 april beschikbaar zijn. De rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen zullen zich vanaf die datum kunnen inschrijven.
De Brusselse minister van Gezondheid en Welzijn: “Deze nieuwe normen zijn het eindresultaat van werkzaamheden die de hele legislatuur lang hebben plaatsgevonden. We hebben ons verbonden tot een grondige herziening van de werking van de rusthuizen, zodat het plaatsen worden waar het fijn is om te wonen en te werken. Door het personeel rondom de bewoners aanzienlijk te versterken, zullen deze nieuwe normen het leven in de rusthuizen verbeteren. Participatie, het waarderen van ieders capaciteiten, keuzevrijheid en de openstelling naar de wijk toe: dat zijn de principes die de kern vormen van de instellingen van morgen!”
Op de hervorming van de erkenningsnormen | Rusthuizen (ROB) | Ouderen | Professionals | Iriscare vind je meer informatie over de hervorming van de normen en de ondersteuning bij de toepassing ervan.