Na een onderbreking door de COVID-maatregelen hervatte Iriscare met een beperkte delegatie de bezoeken aan instellingen. Op woensdag 15 september bezochten Tania Dekens (leidend ambtenaar) en Anne Ottevaere (adjunct-leidend ambtenaar) het Centre d’Accueil et de Traitement du Solbosch (C.A.T.S), vergezeld door Muriel Quinet (directeur-diensthoofd van het departement Beleid zorginstellingen) en Benjamin Carette (dienst Dienstverlening zorginstellingen). Dit was een gelegenheid om het team te ontmoeten en kennis te maken met hun werk op het terrein.
Het Centre d’Accueil et de Traitement du Solbosch (C.A.T.S) werd in 1979 opgericht op initiatief van de Christelijke en Socialistische Mutualiteiten-Solidaris. Deze therapeutische gemeenschap in Vorst helpt mensen met een verslaving. Van de 29 beschikbare kamers zijn er gemiddeld 23 tot 25 bezet. Elke kamer biedt plaats aan een tot drie personen (Dit zijn normaal kamers met één of twee bedden, maar het centrum heeft ook een kamer met 3 bedden ter beschikking). Het C.A.T.S. is gebaseerd op een zeer specifiek concept: het idee van co-therapie (of interactieve therapie). Volgens deze filosofie beheren de bewoners het centrum, terwijl zij voor de therapeutische aspecten worden begeleid door een multidisciplinair team van onder andere maatschappelijk assistenten, opvoeders, psychologen, fysiotherapeuten, enz. Tania Dekens en Anne Ottevaere gingen ter plaatse om het werk van dit polyvalente team te ontdekken, en werden er verwelkomd door Alain Chanson (administratief en financieel directeur van het C.A.T.S.) en enkele medewerkers.
Een verblijf in drie fasen
Het C.A.T.S. vangt volwassenen op met een problematisch drugs-, alcohol- of medicijnengebruik. Deze mensen komen ontwend (na een verblijf in het ziekenhuis of een ambulant centrum) en op vrijwillige basis naar de zorginstelling. Hun verblijf is gericht op onthouding (zonder vervangingsproducten) en bestaat uit drie fasen: een inleidende/integratiefase, een betrokkenheids-/experimenteerfase en een verantwoordelijkheids-/verzelfstandigingsfase. Gemiddeld verblijft een bewoner een jaar in het C.A.T.S.
Van bij hun aankomst worden de bewoners zes weken van de buitenwereld afgesloten. Dit betekent dat naar buiten gaan, contact hebben met familie en televisie kijken of een telefoon gebruiken niet toegestaan is. Na deze overgangsperiode leren ze geleidelijk de buitenwereld weer kennen en begint een fase van re-integratie. Ze hebben dan toegang tot opleidingen, vrijwilligerswerk, sportactiviteiten en culturele activiteiten (theater via artikel 27, opera dankzij het sociaal programma Een brug tussen twee werelden, enz.). Ze hebben ook een avond per week en het weekend vrij voor uitstapjes zonder begeleiding.
De derde fase begint in de achtste maand en wordt gekenmerkt door meer verantwoordelijkheid en zelfstandigheid. De bewoners krijgen de sleutel van het centrum en zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de nachtdienst (van 21.00 tot 7.00 uur) in samenwerking met een therapeut die ze kunnen bellen als er een probleem is.
Na deze drie fasen kunnen de bewoners die dat willen, doorstromen naar het transitiehuis. Deze onafhankelijke structuur kan tot vier bewoners huisvesten. Daar moeten ze omgaan met de moeilijkheden van een grotere zelfstandigheid en tegelijkertijd zowel het therapeutische werk als het sociale re-integratieproces voortzetten.
Enkele cijfers
- Een verblijf kost 180 euro per maand en wordt betaald door de bewoners (zonder tegemoetkoming van het ziekenfonds) met een VT en 480 euro per maand voor wie dit statuut niet heeft.
- Het C.A.T.S nam 67 bewoners op in 2020:
- 57 mannen en 10 vrouwen (er is een verdieping gereserveerd voor vrouwen voor wie het centrum een bijzondere groepsdynamiek probeert te creëren);
- 37 uit Brussel en 30 uit Wallonië (11 uit de provincie Luik, 6 uit de provincie Luxemburg, 6 uit de provincie Namen, 4 uit Waals-Brabant en 3 uit Henegouwen).
- in 2020 betrof 58% van de verslavingen alcohol tegenover 13% heroïne, 12% cocaïne, 7% cannabis, 5% een combinatie van alcohol en medicijnen en 5% andere producten.
