Definitie

Wat is een tegemoetkoming voor een individueel hulpmiddel?

Dat is een financiële tegemoetkoming voor de aankoop van individuele hulpmiddelen of voor aanpassingen (voertuig, huisvesting, enz.) om personen met een handicap te ondersteunen in hun dagelijks leven.          

Die hulpmiddelen zijn bijvoorbeeld: brailleleesregels, een medisch bed, verbeteringen aan de woning of elk ander specifiek materiaal waarmee de zelfredzaamheid van personen met een handicap kan worden vergemakkelijkt en vergroot.

Afhankelijk van het type individueel hulpmiddel wordt er ook in een financiële tegemoetkoming voorzien voor het onderhoud, de herstelling en de hernieuwing van het hulpmiddel (zie nomenclatuur).

De Brusselse verzekeringsinstellingen (ziekenfonds of HZIV) verrichten deze terugbetalingen.

Toekenningsvoorwaarden

Wat zijn de voorwaarden om een tegemoetkoming voor een materieel individueel hulpmiddel te krijgen?

Er moet aan de volgende administratieve en medische voorwaarden worden voldaan:

Administratieve voorwaarden:

• gedomicilieerd zijn op het grondgebied van Brussel-Hoofdstad;
• ingeschreven zijn in het bevolkingsregister;
• voldoen aan de administratieve voorwaarden die eigen zijn aan het aangevraagde type individueel hulpmiddel.

Medische voorwaarden:

• de handicap is opgetreden vóór de leeftijd van 65 jaar;
• de fysieke capaciteiten zijn verminderd met minstens 30%, of de mentale capaciteiten zijn verminderd met minstens 20%;
• voldoen aan de medische voorwaarden die eigen zijn aan het aangevraagde individuele hulpmiddel.

Als ik een erkende handicap heb, kom ik dan automatisch in aanmerking voor een tegemoetkoming voor een materieel individueel hulpmiddel?

Nee, voor elk aangevraagd individueel hulpmiddel worden specifieke medische voorwaarden gecontroleerd (zie vraag 2). Het is echter wel nuttige informatie die u aan uw verzekeringsinstelling kunt bezorgen om de analyse van uw handicapsituatie te vergemakkelijken (erkenningsattest, toelatingsattest PHARE, enz.).

Indiening van de aanvraag

Waar moet ik mijn aanvraagdossier voor een tegemoetkoming voor een materieel individueel hulpmiddel indienen?

Uw aanvraagdossier voor een tegemoetkoming voor een materieel individueel hulpmiddel moet op papier worden ingediend bij uw ziekenfonds of hulpkas (HZIV) in Brussel. Als u niet aangesloten bent bij een verzekeringsinstelling, dien dan uw aanvraagdossier in bij de HZIV. U vindt alle contactgegevens van de Brusselse verzekeringsinstellingen in de verklarende nota op de website van Iriscare.

Als u uw aanvraag bij vergissing naar PHARE hebt gestuurd, zal de dienst PHARE uw aanvraagdossier naar u terugsturen.

Wat moet mijn aanvraagdossier voor een tegemoetkoming voor een materieel individueel hulpmiddel bevatten?

Uw aanvraagdossier moet over het algemeen de volgende zaken bevatten:

• het volledig ingevulde en ondertekende aanvraagformulier;
• de bijlagen;
• de medische verslagen;
• de offertes;
• de gevraagde administratieve en/of medische bewijsstukken, afhankelijk van het type aanvraag en het type individueel hulpmiddel.

Om de precieze inhoud van het dossier te weten te komen dat u voor uw aanvraag moet bezorgen, kunt u de verklarende nota (hoofdstuk 3) en de checklist met de bij te voegen documenten raadplegen, die beschikbaar zijn op de website van Iriscare.

Hoeveel offertes moet ik bezorgen om een tegemoetkomingsaanvraag voor de aankoop van een materieel individueel hulpmiddel in te dienen?

U moet ten minste één offerte bijvoegen voor elk individueel hulpmiddel dat u aanvraagt, behalve voor de volgende hulpmiddelen waarvoor u verplicht bent om twee offertes bij te voegen:

• bouw of verbouwing van de woning;
• lift of liftplatform;
• trapliften en verplaatsbare trapliften voor rolstoelen;
• oprijplaten.

Er moet geen offerte worden bijgevoegd om een incontinentieforfait aan te vragen.

Waar kan ik de documenten vinden die ik moet invullen om een tegemoetkomingsaanvraag voor een materieel individueel hulpmiddel in te dienen?

Het aanvraagformulier, bijlage 1 (medisch) en bijlage 2 (beschrijving van de woning – voor doven en slechthorenden) kunt u vinden op de website van Iriscare: https://www.iriscare.brussels/nl/burgers/personen-met-een-handicap/individuele-hulpmiddelen/

Daar vindt u ook drie documenten met informatie die u kunnen helpen bij het indienen van uw aanvraag: de verklarende nota, de checklist met documenten die u moet bijvoegen en de nomenclatuur.

Waartoe dient de medische bijlage (bijlage 1)?

De medische bijlage kunt u ter aanvulling van de medische verslagen bij het aanvraagformulier bijvoegen. Die medische bijlage geeft u de mogelijkheid een globaal beeld te krijgen van uw functionele beperkingen. . Uw arts moet ze invullen.

Waartoe dient bijlage 2 (beschrijving van de woning – voor doven en slechthorenden)?

Deze bijlage moet u toevoegen aan het aanvraagformulier voor aanvragen om wekkers of waarschuwingssystemen waarvoor een beschrijving van de woning en een schema van de woning nodig zijn (alleen voor ontvangers met lichtsignalen).

Welke soorten aanvragen kan ik indienen voor een materieel individueel hulpmiddel?

U kunt een tegemoetkomingsaanvraag indienen voor:

• de aankoop van een nieuw materieel individueel hulpmiddel of de hernieuwing van een individueel hulpmiddel;
• het onderhoud of de herstelling van een materieel individueel hulpmiddel.

Raadpleeg de nomenclatuur voor meer informatie over de voorwaarden voor aankopen, hernieuwingen, onderhoud en herstellingen.

Als ik een tegemoetkoming wil aanvragen voor meerdere materiële individuele hulpmiddelen, mag ik dan één aanvraagformulier invullen?

Ja, u mag een meervoudige aanvraag indienen met hetzelfde aanvraagformulier, waarbij u in deel 6 van het formulier voor elk aangevraagd hulpmiddel verduidelijkt of het gaat om een nieuw hulpmiddel, een hernieuwing, een onderhoud of een herstelling.

Houd er rekening mee dat als bepaalde aangevraagde hulpmiddelen mobiliteitshulpmiddelen zijn (bijvoorbeeld een aanvraag om een vijfde wiel), er voor dit type hulpmiddel een andere procedure moet worden gevolgd.

Moet ik voor incontinentie gerelateerde kosten (incontinentieforfait) offertes of aankoopbewijzen bezorgen om een tegemoetkomingsaanvraag in te dienen?

Nee, omdat de nomenclatuur van de materiële individuele hulpmiddelen in een forfaitaire tegemoetkoming voor dit type hulpmiddel voorziet. Voor dit type aanvraag moet u bij het aanvraagformulier voor een tegemoetkoming de medische bijlage 1 voegen, waarbij het gedeelte “incontinentie” volledig moet worden ingevuld.

Waar kan ik meer informatie vinden over de procedure voor de tegemoetkomingsaanvraag voor een materieel individueel hulpmiddel (stappen bij de behandeling van de aanvraag, betalingsprocedure, vervroegde aankoop, afwijkingsprocedures, reglementaire termijnen, beroep en klachten, enz.) ?

Voor meer gedetailleerde informatie over de aanvraagprocedure kunt u de verklarende nota op de website van Iriscare.

Cumulaties

Als ik al een terugbetaling heb gekregen voor een individueel hulpmiddel, kan ik dan een tweede soortgelijke tegemoetkoming voor hetzelfde hulpmiddel krijgen van mijn ziekenfonds of hulpkas?

Nee, als u voor dezelfde uitgave al een tegemoetkoming hebt gekregen (van een andere dienst of van het ziekenfonds of de hulpkas), kunt u geen soortgelijke tegemoetkoming krijgen. U kunt echter een hernieuwing krijgen voor bepaalde hulpmiddelen, afhankelijk van de voorwaarden en/of termijnen die de nomenclatuur bepaalt.

Een cumulatie is mogelijk onder bepaalde voorwaarden in het specifieke geval van een minderjarig kind van wie de ouders gescheiden zijn.

Kan ik een tegemoetkoming aanvragen voor twee exemplaren van een hulpmiddel als mijn kind op twee verschillende adressen woont (gescheiden ouders)?

Ja, in deze situatie kunt u een tegemoetkoming aanvragen voor twee exemplaren van een hulpmiddel, maar alleen voor bepaalde types hulpmiddelen* en onder de hieronder samengevatte cumulatieve voorwaarden:

• de woonplaats van het minderjarige kind moet gelegen zijn op het Brusselse grondgebied;
• de twee adressen moeten in België zijn;
• het materiaal mag niet verplaatsbaar zijn (bijvoorbeeld een bed, matras, steunstang, enz.) ;
• u moet elk type document bezorgen waaruit blijkt dat het beurtouderschap wordt uitgeoefend.

*Dit betreft alleen communicatiehulpmiddelen, uitrustingsgoederen en aanvullende uitrusting voor de inrichting van roerende en onroerende goederen.

Soort aanvraag

Kan ik via deze procedure een tegemoetkoming voor een mobiliteitshulpmiddel aanvragen?

Nee, om een tegemoetkoming voor een mobiliteitshulpmiddel (rolstoel, looprek, enz.) aan te vragen, moet u een andere procedure volgen. Dat is ook zo voor aanvullende mobiliteitshulpmiddelen (bijvoorbeeld een tweede rolstoel) die vóór 1 januari 2024 door PHARE werden beheerd.

In het kader van de procedure voor individuele hulpmiddelen kunt u ook een tegemoetkoming voor verplaatsingshulpmiddelen aanvragen, meer specifiek: driewielers met manuele aandrijving, aanpassingen aan een voertuig, specifieke rijlessen of specifieke lessen ter beoordeling van de rijgeschiktheid, geleidehonden voor blinden of slechtzienden en aanleren van oriëntatie- en mobiliteitstechnieken.

Voor meer informatie kunt u terecht op de website van Iriscare of bij uw ziekenfonds of hulpkas.

Kan ik bij mijn ziekenfonds of hulpkas een tegemoetkoming aanvragen voor hulpmiddelen die uitsluitend worden gebruikt op het werk, voor opleidingen of in het onderwijs?

Nee, de individuele hulpmiddelen die worden gevraagd in het kader van het onderwijs, opleidingen of het werk blijven de bevoegdheid van de dienst PHARE. Dit betreft alleen pedagogische begeleiding, transcripties van cursussen, beeldschermloepen met dubbele schermfunctie voor gebruik op school en aanpassingen van de werk- of opleidingsplek.

Beslissing en betaling

Hoe wordt het bedrag van de tegemoetkoming berekend bij een tegemoetkomingsaanvraag voor een materieel individueel hulpmiddel?

Uw verzekeringsinstelling betaalt u terug:

• ofwel op basis van het in de nomenclatuur vastgestelde maximum, als de offerte meer bedraagt dan het maximum;
• ofwel het bedrag dat vermeld is op de bezorgde offerte bij de aanvraag, als dat bedrag lager of gelijk is aan het maximum.

Als  er twee offertes nodig zijn, zal uw verzekeringsinstelling de verschillen zorgvuldig vergelijken en de offerte kiezen die het best aan uw behoeften aangepast is, waarbij ze ook rekening houdt met de vermelde bedragen.

Voor incontinentie gerelateerde kosten kent uw verzekeringsinstelling u een forfaitair bedrag toe dat bepaald is in de nomenclatuur, op basis van uw leeftijd en het type incontinentie.

Hoe word ik op de hoogte gebracht van de beslissing tot tegemoetkoming?

Uw verzekeringsinstelling stuurt u een brief om u op de hoogte te brengen van de beslissing, zowel bij een goedkeuring als bij een weigering. Bij een goedkeuring wordt het bedrag van de tegemoetkoming in die brief gespecificeerd.

Welke procedure moet ik volgen als mijn verzekeringsinstelling weigert de tegemoetkoming te betalen?

Als u het niet eens bent met de beslissing, kunt u beroep aantekenen volgens de procedure die in de beslissingsbrief wordt vermeld.

Als u de beslissing niet begrijpt, kunt u contact opnemen met de sociale dienst van uw verzekeringsinstelling of een andere begeleidingsdienst om hulp te vragen.

Kan de financiële tegemoetkoming rechtstreeks worden gestort op de rekening van de leverancier van het hulpmiddel of van de aannemer van de werken?

Ja, als u vraagt om de terugbetaling rechtstreeks te storten op de bankrekening van de dienstverlener of leverancier (bijvoorbeeld de aannemer van de werken die zullen worden uitgevoerd). Zowel u als de dienstverlener moeten het document “Overdracht van schuldvordering”, dat beschikbaar is bij uw verzekeringsinstelling, invullen en ondertekenen. Dit document moet u bij uw aanvraag voegen. Bij de terugbetaling wordt de betaling rechtstreeks uitgevoerd op de bankrekening van de dienstverlener of leverancier (deze bankrekening staat vermeld op het formulier Overdracht van schuldvordering), u hoeft dus het bedrag niet voor te schieten.

Termijnen

Welke termijnen moet ik naleven bij de procedure voor een tegemoetkomingsaanvraag voor een individueel hulpmiddel?